یکی از بزرگترین شهرکهای صنعتی ایران در شهر مشهد قرار دارد.

شهر مشهد یکی از صنعتی ترین شهرهای ایران می باشد.

شهر مشهد در خراسان رضوی می باشد.

همه می دانیم شهر مشهد سابقا مرکز استان خراسان بزرگ بود و هم اکنون مشهد بدلیل وجود مبارک امام رضا حجم زیادی از سرمایه ها را به خود جذب می کند.

سپتیک تانک فاضلاب یکی از ساده ترین تجهیزات تصفیه فاضلاب است.

از سپتیک تانک بعنوان منبعی بمنظور جلوگیری از پراکنده شدن فاضلاب جامد یاد می نمایند.

سپتیک تانک دستگاهی بمنظور فراهم سازی بستر فعالیت باکتری بی هوئازی می توان نام برد.

حاصل فعالیت باکتری های بیهوازی تبدیل فاضلاب جامد به مایع و گاز متان است.

سپتیک تانک در اغلب صنایع کابرد دارد.

در هشرهایی مثل مشهد در شهرکهای صنعتی سپتیک تانک بسیار مورد استفاده می باشد.

سپتیک تانک اغلب بصورت بتنی و پلی اتیلن ساخته می شود.

سپتیک تانک بتنی و سپتیک تانک پلی اتیلن مزایای زیادی دارند.

سپتیک تانک بتنی نسبت به سپتیک تانک پلی اتیلن ارزان تر است.

سپتیک تانک پلی اتیلن نسبت به سپتیک تانک بتنی در استفاده ساده تر است.

سپتیک تانک بتنی پیش ساخته دارای میلگردهای تار و پود است.

سپتیک تانک پلی اتیلن به سه صورت کاروگیت یا کورتیوب و یا اسپیرال قابل تولید است.

البته سپتیک تانک پلی اتیلن جدیدا بصورت کورلس تیوب نبز قابل ساخت می باشد.

سپتیک تانک دارای ابعاد 2 تا 100 مترمکعب می باشد.

سپتیک تانک بتنی دارای ابعاد 2 تا 13 مترمکعب می باشد.

سپتیک تانک بتنی و سپتیک تانک پلی اتیلن هر کدام نسبت به دیگری مزایایی دارد.

چربی گیر و پکیج تصفیه فاضلاب نیز در شهر مشهد استفاده فراوانی دارند.

امروزه با پیشرفت تکنولوژی و شهرنشینی استفاده از برخی تجهیزات جهت رعایت اصول شهرنشینی و همچنین جلوگیری از ایجاد مزاحمت در برخی موارد ضرورت یافته است. سپتیک تانک یکی از مواردی است که برای استفاده در پروژه های مسکونی و ... جهت تجزیه فاضلاب خروجی ضروری می باشد. سپتیک تانک پلی اتیلن دستگاهی است به صورت استوانه افقی و دارای یک عدد دیواره میانی که باعث می شود فاضلاب در قسمت اول آرام و ته نشین شده و در قسمت دوم آب زلال خارج گردد.

سپتیک تانک دارای 2 نوع بتنی و پلی اتیلنی می باشد که با توجه به پیشرفت تکنولوژی استفاده از سپتیک تانک بتنی گرچه هزینه کمی دارد به دلیل عمر محدود توصیه نمی گردد. اما سپتیک تانک پلی اتیلن که از پلیمریزاسیون گاز متان تولید می شود، دارای هزینه متوسط و 50 سال گارانتی از جانب این شرکت می باشد.

نحوه محاسبه سپتیک تانک بصورت زیر می باشد:

تعداد واحد ساختمان * سرانه افراد خانواده * سرانه مصرفی فرد در شبانه روز (150 لیتر) / 1000 (تبدیل لیتر به مترمکعب) = مصرف روزانه آب ساختمان * 75/0 + 5/4 (عدد ثابت)

سلام دوستان و عزیزان

سال 1393 با همه کش و قوسی که به خودش و تن تنومندش داد گذشت.
اخبار سیاسی سال 1393 بقدری زیاد بود که اقتصاد ایران را گمراه کرد.
نه کسی می دانست چه خواهد شد و نه کسی می توانست بی مهابا دل به دریا بزند.
این موضوع تاثیر عمیقی بر پروژه های عمرانی گذاشت.
بودجه عمرانی دولت نیز بدلیل تحریمهای موجود به حداقل خود رسیده بود. این موضوع در صنعت آب و فاضلاب نیز تاثیر بسزایی گذاشت بنحوی که تعداد پروژه های به فراخوان داده شده در این صنعت بالغ بر 40 درصد کاهش پیدا نمود.
پیش یینی سال 1394 با حرکات زیرکانه ای که جناب دکتر ظریف و حسین فریدون اخوی حسن روحانی در اواخر سال از خود نشان دادند به نظر روشن رخ می نماید.
نکته قابل ذکر در خصوص شرکت ناب زیست افزایش 21 درصدی درآمد و 12 درصدی بهای تمام شده بود.
ما بلحاظ تعداد پروژه نسبت به سال قبل تعداد 68 دستگاه سپتیک تانک پلی اتیلن جهت مصارف فاضلابی بیشتر فروش داشتیم.
در خصوص تعداد چربی گیر های فاضلابی نیز سال 1393 نسبت به میانگین سالهای گذشته تعداد 173 دستگاه چربی گیر فاضلاب بیشتر تولید و نصب نمودیم. بخشنامه جدید وزارت نیرو بواسطه چربیگیری انشعابات نامتعارف حجم زیادی از سفارشها را روانه شرکت ناب زیست نمود که متاسفانه بدلیل محدودیت نتوانستیم جوابگوی مشتریان عزیزمان باشیم. بزرگترین پروزه های که در سال 1393 در این خصوص اجرا نمودیم چربیگیری فاضلاب سیتی سنتر اصفهان بود.
در خصوص پکیج تصفیه فاضلاب فلزی و پلی اتیلنی بترتیب تعداد 2 دستگاه پکیج تصفیه فاضلاب فلزی و تعداد یک دستگاه پکیج پلی اتیلنی تصفیه فاضلاب نسبت به سالهای قبل تولید و نصب نمودیم.
حتی در لحظات تحویل سال تولید سپتیک تانک های پلی اتیلن به حجمهای 30 مترمکعب و 20 مترمکعب به پیایان رسید و جهت اجرا به شهرستان گناباد در استان خراسان بمنظور تحویل به دانشگاه علوم پزشکی گناباد ارسال گردید.
در سال 1394 بنا را بر آن نهاده ایم تا با قدرت وارد بازار کشور ترکیه و چنانچه شرایط فراهم باشد بازار سوریه شویم.

علی ای حال امیدوارم سال 1394 که از طرف مقام عظمی ولایت به نام همدلی و همزبانی دولت و ملت نامگذاری شد بتوانیم خدمتگذار خوبی برای همه هم میهنان و مشتریان عزیزمان باشیم.

تاریخچه سپتیک تانک

سپتیک تانک بعنوان ساده ترین وسیله بمنظور تجزیه فاضلاب تولیدی از مجتمع های مسکونی، کارخانجات و … در تمامی جوامع دنیا در حال استفاده وافر می باشد.

سپتیک تانک دارای انواع مختلفی هستند. در طول تاریخ انواع سپتیک تانک ها بصورت سپتیک تانک سنگی، سپتیک تانک فلزی، سپتیک بتنی، سپتیک تانک فایبرگلاس و سپتیک تانک پلی اتیلنی مورد استفاده بشر بوده اند.

در تمامی انواع سپتیک تانک آنچه مهم است برقراری فضایی آرام بمنظور رشد و تکثیر باکتریها می باشد.

فرمول محاسبه سپتیک تانک فاضلاب (ظرفیت سپتیک تانک) به نحوی است که در آن حداقل 4.5 مترمکعب فضا می باید بمنظور برقراری آرامش تامین گردد. از این رو تمامی کارفرمایان، مهندسان مشاور دست اندرکاران محیط زیست و ادارات آب و فاضلاب کشور می بایست این نکته را حتما مد نظر قرار دهند.

یعنی حداقل ظرفیت سپتیک تانک 5 مترمکعب مورد قبول اداره آب و فاضلاب و محیط زیست می باشد. در صورت عدم رعایت این موضوع طبیعت بعنوان عضو اصلی آسیب پذیر در چرخه دفع فاضلاب دچار صدمات فراوانی خواهد گردید.

امورزه در کشورهایی که محصولات پتروشیمی در آنها از قیمت مناسبتری برخوردار است بدلیل خواص فوق العاده و دوام بالای این پلیمر نسبت به سایر فرآورده های پتروشیمی و مقرون به صرفه بودن آن از پلی اتیلن دوجداره جهت ساخت سپتیک تانک فاضلاب استفاده می نمایند.

درون سپتیک تانک پلی اتیلن فضای بسیار مناسب برای رشد باکتریها فراهم می آورد. چرا که بهیچ عنوان رسانایی ندارد و دمای حاصل از فعالیت باکتریها درون مخزن سپتیک تانک باقی می ماند. باکتریها بمنظور تکثیر نیاز به محیط گرم دارند.

مزایای بسیار زیاد سپتیک تانک پلی اتیلن دوجداره باعث گردیده است امروزه تمامی کارفرمایان و مشاوران استفاده از این نوع سپتیک تانک ها را به همه پیمانکاران و کارخانه داران و مجتمع سازان و انبوه سازان پیشنهاد کنند.

اجزاء تشکیل دهنده سپتیک فاضلاب

 به بهانه راه اندازی خط جدید تولید لوله های کورلس تیوب در گروه صنعتی ناب زیست در شهرک صنعتی قزوین اجازه می خواهم مجددا سپتیک تانک را مجددا تشریح نمایم.

سپتیک فاضلاب ساده ترین و پر کاربردترین واحد مورد استفاده در تصفیه فاضلاب به ویژه فاضلاب های بهداشتی - انسانی است.

سپتیک فاضلاب مخزنی است که در آن فاضلاب به کمک فرایندهایی از قبیل ته نشینی، شناور سازی و بیولوژیکی تصفیه می گردد.

ناب زیست سپتیک فاضلاب های خود را به دو صورت بتنی و پلی اتیلنی ساخته و عرضه می نماید.

از این سپتیک فاضلاب ها بطور گسترده ای در واحدهای مسکونی و ویلایی، مجتمع های مسکونی و اداری، کارگاه های عمرانی و ساختمانی، کارخانجات تولیدی و صنعتی، هتل ها، رستوران ها، و مجتمع های تفریحی و ورزشی استفاده می شود.

چنانکه در شکل بالا مشاهده می شود هر سپتیک تانک از اجزای مختلفی تشکیل شده است.

اجزای مهم هر سپتیک فاضلاب عبارتند از

1- سیستم ورودی فاضلاب: شامل لوله و بافل (میانگیر) ورودی است.

2- مخزن اولیه سپتیک فاضلاب: که بیشترین حجم سپتیک فاضلاب را به خود اختصاص داده و معمولا 70-60 درصد حجم کل سپتیک فاضلاب مربوط به این بخش است.

3- دیواره جداکننده: که باعث جلوگیری از ورود لجن و چربی و روغنهای شناورشده به مخزن زلال سازی می شود.

4- مخزن زلال سازی: این مخزن تقریبا 30 درصد حجم کل سپتیک فاضلاب را شامل شده و در آن فاضلاب عاری از مواد قابل ته نشینی و شناوری تجمع می یابد.

5- خروج بیو گاز (تهویه): از طریق این مجرا گازهای تولید شده ناشی از فرآیندهای بی هوازی تصفیه فاضلاب که عمدتا متان است از سپتیک فاضلاب خارج می گردد.

6- سیستم خروجی فاضلاب: شامل بافل و لوله خروجی سپتیک فاضلاب می باشد.

سپتیک فاضلاب , سپتیک septic مکانیزم عملکرد سپتیک تانک فاضلاب ابتدا فاضلاب از طریق لوله ورودی وارد بخش اول سپتیک فاضلاب می شود.

این بخش که توسط یک دیواره جدا کننده از بخش دوم مخزن جدا شده است، حجمی معادل دو سوم از کل حجم سپتیک فاضلاب را شامل می شود.

با ورود فاضلاب به این بخش، مواد معلق و ذرات خارجی به سبب وزن بیشتر خود به سمت پایین حرکت کرده و در کف مخزن ته نشین می شوند. روغن و چربی ها نیز به دلیل اینکه دارای وزن مخصوص کمتری نسبت به فاضلاب هستند، به سمت بالا حرکت نموده و بر روی سطح شناور می گردند. تجمع مواد ته نشین شده در کف مخزن باعث ایجاد توده ای از لجن شده و میکروارگانیسم ها و باکتری ها در آن تکثیر یافته و رشد می کنند. واکنش های بیولوژیکی که در جریان تکثیر و رشد آنها اتفاق می افتد باعث می شود که مواد آلی آلاینده تجزیه شده و فاضلاب تصفیه گردد. انجام این واکنش ها همچنین سبب تبدیل حجم قابل توجهی از لجن به بیوگاز و کاهش حجم لجن می شود. بیوگاز تولید شده که عمدتاً متان است از طریق لوله خروج بیوگاز از سپتیک فاضلاب خارج می گردد. در ادامه پساب بخش اول با عبور از مسیر ارتباطی تعبیه شده در دیوار جداکننده، وارد بخش دوم سپتیک فاضلاب می وارد بخش دوم سپتیک فاضلاب می شود. در این بخش ذرات بسیار ریز چربی و روغنی که در فاضلاب باقی مانده باشد، بر روی سطح شناور می گردند. در نهایت پساب زلال شده از طریق لوله خروجی از سپتیک فاضلاب خارج می شود. لجن انباشته شده در سپتیک فاضلاب پس از حدود دو سال نیاز به تخلیه دارد. به هنگام تخلیه بهتر است، کمی از لجن را در سپتیک فاضلاب باقی گذاشت.

زیرا این لجن حاوی میکروارگانیسم ها و باکتری های موثر در تصفیه بوده و تخلیه کامل آنها باعث طولانی شده زمان راه اندازی مجدد بخش بیولوژیکی سپتیک تانک می شود.

موارد کاربرد سپتیک فاضلاب ویژگیهای سپتیک فاضلاب سبب کاربرد گسترده آنها در بخش های مختلف خانگی، بهداشتی و صنعتی شده است.

برخی از اصلی ترین موارد کاربرد سپتیک تانک ها عبارتند از:

1- استفاده از سپتیک فاضلاب بعنوان پیش تصفیه و تصفیه مقدماتی فاضلاب بهداشتی واحدهای مسکونی، مجتمع های تجاری و اداری، هتل ها و رستوران ها به دلیل قوانین شهرداری و سازمان حفاظت محیط زیست

2-استفاده از سپتیک فاضلاب بعنوان حذف ذرات قابل ته نشینی، چربی و روغن های موجود در فاضلاب رستوران ها و سالن های غذا خوری جهت جلوگیری از پر شدن سریع چاه جذبی و گرفتگی لوله ها به سبب تجمع چربی و ذرات درشت قابل ته نشین

3- استفاده از سپتیک فاضلاب بعنوان متعادل سازی و پمپاژ فاضلاب در سیستم های تصفیه فاضلاب

همه چیز در مورد سپتیک تانک

سپتیک تانک در واقع یک مخزن ته نشینی کوچک می باشد که به دلیل زمان ماند طولانی، فاضلاب در آن تحت اثر باکتریهای غیر هوازی به حالت معلق در می آید. سرپوشیده نمودن آن به منظور جلوگیری از مزاحمت بوی نامطبوع می باشد.نظر به اهمیتی که سپتیک تانک در کاهش آلودگی و مواد آلی فاضلاب دارد، اغلب به عنوان یک راه حل موقت دفع فاضلاب بکار می رود. در این روش کلیه فاضلاب منزل بوسیله فاضلاب رو ساختمان وارد سپتیک می گردد. فعل و انفعالاتی که در سپتیک تانک صورت می گیرد عبارتست از پالایش ابتدایی فاضلاب که همان ته نشینی است، حتماً موادی که در سپتیک تانک ته نشین و یا رونشین می شوند مراحلی از تصفیه را می گذرانند که درباره آن نیز مختصری گفتگو خواهد شد .

سپتیک تانک به نحوی طراحی می شود که فاضلاب ورودی به آن تقریباً‌بین یک تا سه روز باقی می ماند. در مدت مذکور مواد معلق نسبتا سنگین فاضلاب به صورت لجن در کف سپتیک تانک ته نشین شده و بیشتر مواد معلق سبک و از جمله روغن و چربی به تدریج به شکل کف غلیظی در سطح مایع شناور می گردد. وقتی که مقدار فاضلاب وارد سپتیک تانک می شود به اندازه هم حجم آن پساب از لوله خروجی دفع می شود. لجن ته نشین شده در کف سپتیک تانک در اثر فعالیت باکتریهای غیر هوازی تجزیه گردیده ایجاد گاز می نماید. نتیجه فعل و انفعالات مزبور، کاهش قابل ملاحظه حجم لجن می باشد و به همین دلیل معمولاً تخلیه لجن سپتیک تانک هر 2 تا 4 سال یکبار بر حسب زمان ماند اولیه ضرورت می یابد. در پساب سپتیک تانک که صحیح طرح و اجرا شده است مواد معلق و تیرگی کمی وجود خواهد داشت معذالک هنوز کاملاً‌ صاف نیست و بوی مخصوص فاضلاب می دهد . بعلاوه پساب مزبور احتمالاً از نظر بهداشت به علت در برداشتن باکتریهای بیماری زا، کیست و تخم کرمهایی که کاملاً‌ از بین نرفته اند مخاطره انگیز می باشد .

همزمان و متناوب با تجزیه لجن در سپتیک تانک گاز تولید می شود که به صورت حبابهای ریز به سوی سطح مایع صعود می نماید. گازهای مزبور در حین برخورد به فاضلاب وارده مولکولهای آن را با موجودات ریز که عامل اصلی عملیات تجزیه اند جذب می کنند. ذرات مزبور در سطح مایع تجمع یافته و به تدریج آن را سنگین و ضخیم می کند تا آنجه که کف مذکور در اثر افزایش وزن اندکی ریز سطح مایع قرار می گیرد. گسترش لایه های شناور گاهی به میزانی است که سطح زیرین آن حتی تا درون فاضلابروی اصلی نیز ادامه می یابد. پیدایش این وضع معمولاً همزمان با افزایش لجن در کف سپتیک تانک است و نتیجتاً گذرگاه فاضلاب در داخل سپتیک تانک آنقدر کوچک می شود که فرصت کافی برای ته نشین شدن مواد معلق فاضلاب تازه تخلیه شده باقی نمی ماند و در نتیجه در پساب سپتیک تانک مقدار قابل توجهی مواد شناور مشاهده خواهد شد. اشکال مزبور را می توان با تخلیه و تنظیف منظم سپتیک تانک مرتفع کرد .

از طرف دیگر صعود حبابهای گاز در درون مایع سپتیک تانک تا حدودی سیر طبیعی ته نشینی مواد جامد را مختل می کند. راه حل این مشکل ساختمان یک سپتیک تانک دو انباره است. به این ترتیب که مواد معلق سبک که از انباره اول خارج می شوند با شرایط مساعدتری در محیط آرام انباره دوم ته نشین می شوند. این کار به خصوص در مواقعی که حجم لجن ته نشین شده زیاد و تجزیه بی هوازی سریعاً در حال گسترش است، بسیار موثر می باشد. لجن انباره دوم معمولاً‌ یکنواخت تر و کف متشکله در آن کمتر از انباره اول است. مواد معلق، پساب چنین دستگاهی نیز کمتر از دستگاه یک سپتیک تانک است .

سپتیک تانک ساده ترین نوع تصفیه خانه تک واحدی است که تصفیه مکانیکی ( ته نشینی) و تصفیه زیستی با کمک باکتریهای بیهوازی همزمان در آن انجام می گیرد .

جهت حذف چربی ها و مواد معلق پساب مکانهایی نظیر رستورانها، هتل ها، کارخانه جات و .... که دارای آشپزخانه بزرگی هستند استفاده می گردد .

سپتیک تانک تشکیل شده از استوانه سر پوشیده شده ای که معمولاً با بتن آرمه و در ابعاد مختلف ساخته می شوند . فاضلاب پس از ورود به انباره به دلیل کاهش سرعت جریان آن قسمتی از مواد معلق خود را به صورت ته نشینی از دست می دهد و از سوی دیگر انباره بیرون می رود و مواد ته نشین شده به صورت لجن در کف انبار جمع می شوند . این لجن حاوی ارگانیسم های زنده مفیدی می باشند. این ارگانیسم ها از فاضلاب ورودی به عنوان غذا فاضلاب را تصفیه می کند و به این دلیل حجم لجن در این سیستم تقریباً ثابت بوده و تا چند سالی نیاز به تصفیه لجن ندارد .

محاسن سپتیک تانک:

-سرعت اجرا

- مناسب برای زمین های دژ و یا زمین هایی که قدرت جذب بسیار کمی دارند و یا مناطقی که سطح آبهای زیر زمینی در آن بالا باشد

- به دلیل استقرار در زمین مکانی را اشغال نمی نماید

- هزینه بسیار مناسب- بدلیل عدم استفاده از وسایل الکترومکانیکال نیازی به تعمیر و هزینه نگهداری و اپراتور ندارد .

و نهایتا اینکه سپتیک تانک حوض ته نشینی ساده ایست که در آن فاضلاب با سرعتی کم و بطور مداوم در جریان است لذا مواد معلق ته نشین شده بصورت لجن در کف انباره با کمک باکتری های بی هوازی هضم میشود، و در نتیجه تبدیل به مواد آبکی و گازی شکل می گردد و از حوض خارج می شود لذا از مقدار لجنی که باید تخلیه شود کاسته می شودبطوریکه تخلیه لجن حداکثر یک بار درسال و در نهایت 5 سال یکبار نیاز به خالی کردن پیدا می کند. نکته مهمی که باید حتماٌ رعایت شود این است که در تمام مدت مقدار فاضلابی که از سپتیک خارج می شود برابر با مقدار فاضلابی باشد که وارد سپتیک تانک می شود .

مکان یابی سپتیک تانک دور از مسیر نهرها و آبگیرها باشد، در سطحی هموار ساخته شود، سپتیک تانک در جهت مخالف وزش بادهای غالب ساخته شود

چند نکته :

- طول انباره مستطیل شکل را 2 تا 4 برابر پهنای آن انتخاب می کنند .

- عمق موثر برای انباره باید 1.2 متر باشد، عمق موثر عبارتست از فاصله آزاد فاضلاب تا کف تانک .

- فاصله سطح فاضلاب تا سقف انباره حداقل باید 30 تا 40 سانتی متر باشد .

برای زلال سازی بهتر فاضلاب معمولاٌ سپتیک تانکها را دو یا سه سپتیکه می سازندکه حجم قسمت اول را دو برابر حجم قسمتهای بعدی طراحی می کنند. که این امر به منظور جلوگیری از نوسانات سطحی فاضلاب و طولانی تر کردن تخلیه لجن صورت می گیرد .

- ضریب تبدیل آب مصرفی به فاضلاب معمولاٌ برابر 80 درصد در نظر گرفته می شود .

- میزان تولید فاضلاب با توجه به سرانه مصرف آب و ضریب تبدیل آن به فاضلاب برای زمان ماند 12 تا 15 ساعت (به دلیل عدم حضور پرسنل عملیاتی در طول روز) طراحی می گردد .

طرز ساخت فضای داخل سپتیک تانک:

جریان فاضلاب بین مخازن توسط لوله های با قطر 10 تا 15 سانتی متر برقرار می گردد، ممکن است این امر بوسیله سوراخهایی که در دیواره جداکننده به فاصله 30 تا 40 سانتی متر از سطح آزاد فاضلاب تعبیه می شند انجام گیرد تا مواد شناور از انباره فاضلاب سرریز نشود . فاصله مرکز تا مرکز لوله ها و یا سوراخها 30 سانتی متر در نظر می گیرند .

بمنظور خروج گازهای ایجاد شده از تجزیه فاضلاب در فضای سپتیک، از لوله ای به قطر 10 سانتی متر استفاده می شود. برای جلوگیری از ایجاد مزاحمت توسط بو ارتفاع لوله تهویه را حداقل 1.5 متر بالاتر از ارتفاع بالاترین ساختمان در نظر می گیرند. همچنین برای جلوگیری از ورود و یا افتادن جانوران و پرندگان به لوله تهویه دو کار صورت می گیرد: یا در انتهای آن توری نصب می کنند و یا با نصب زانوی 90 درجه امتداد دهانه خروجی لوله تهویه را به طرف زمین بر می گردانند . برای بازدید، تمیز کاری و تعمیر کردن تانک، تعبیه دریچه آدم رو ضروری است . بمنظور جلوگیری از حرکت اغتشاشی فاضلاب ورودی که ممکن است موجب خروج کف ناشی از عمل تجزیه فاضلاب گردد از مانع استفاده می کنند. این مانع ممکن است با نصب سه راهی و تغییر جهت دادن لوله ورودی داخل تانک از حالت افقی به عمودی عملی گردد. معمولاٌ انتهای لوله ورودی را حدود 30 سانتی متر و انتهای لوله خروجی فاضلاب را 45 سانتی متر پایین تر از سطح آزاد فاضلاب نصب می کنند .در حال حاضر حداکثر جمعیتی که می توان فاضلاب حاصل از فعالیت انها را با سپتیک تانک تصفیه نمود 300 تا 400 نفر توصیه شده است .

با نصب دیواره در داخل فضای سپتیک تانک حجم آن را به دو قسمت تقسیم می کنند، بطوریکه حجم فضای مربوط به ورود فاضلاب دو برابر حجم فضای قسمت خروجی باشد .

محاسبات سپتیک تانک

برای محاسبه حجم سپتیک تانک اطلاع از مقدار فاضلاب جمع آوری شده در شبانه روز در ساختمان ضروری است .

حجم سپتیک تانک بر حسب مقدار فاضلاب تخلیه شده در آن متفاوت و بشرح زیر است :

1. اگر حجم فاضلاب جمع آوری شده در شبانه روز تا 2 متر مکعب باشد، حجم تانک 3 متر مکعب منظور می شود .

2.اگر حجم فاضلاب 2 تا 6 متر مکعب باشد، حجم تانک 1.5 برابر حجم فاضلاب محاسبه می گردد .

3.اگر حجم فاضلاب 6 تا 60متر مکعب باشد حداقل حجم تانک مطابق رابطه زیر بدست می آید :

V=4500+0.78Q

مقدار فاضلاب جمع آوری شده در شبانه روز Q= حداقل حجم سپتیک تانک V=

حوضچه چربی گیر در ساختمانهای مجهز به آشپزخانه بزرگ و در موسساتی که مقدار فاضلاب آشپزخانه زیاد باشد، حوضچه چربی گیر ضروری است. حجم حوضچه چربی گیر 5 لیتر برای هر نفر کافی است و حداقل حجم قابل قبول نیز 120 لیتر میباشد .

بهره برداری از سپتیک تانک زمان تخلیه سپتیک تانک بطور معمول و در شرایطی که ظرفیت تانک خوب محاسبه شود و از ریختن مواد غیر از فاضلاب جلوگیری شود، حدود یک سال مناسب خواهد بود . از ریختن مواد ضد عفونی کننده به داخل سپتیک تانک به علت از بین بردن باکتری ها خودداری شود . تمام لجن نباید از تانک تخلیه گردد زیرا مقداری لجن برای شروع مجدد فعالیتهای میکروب لازم می باشد

دفع فاضلاب تصفیه شده خروجی از سپتیک تانک پساب خروجی سپتیک تانک را بر حسب نفوذ پذیری زمین به دو طریق دفع می کنند :1. در زمین های با نفوذ پذیری زیاد، ترانشه ای به عمق 45 سانتی متر حفر کرده و پساب سپتیک تانک را در آن تخلیه می کنند . در زمین های با نفوذپذیری کم، فاضلاب خروجی از سپتیک تانک را به داخل چاه جذبی هدایت می کنند .

2. در صورتیکه زمین از نفوذپذیری کمی برخوردار باشد بیاد با ایجاد ترانشه هایی پر از شن و ماسه دانه بندی شده سطح تماس فاضلاب با زمین را افزایش داد .ظرفیت نفوذپذیری زمین ظرفیت نفوذپذیری زمین برای فاضلاب کمتر از آب است، زیرا مواد اضافی موجود در فاضلاب موجب بوجود آمدن مواد ژله ای می شود . بنابر تعریف، مدت زمانی که لازم است سطح آب در داخل چاله ای به ابعاد 30 در 30 سانتی متر و عمق 45 سانتی متر، به اندازه 2.5 سانتی متر پایین رود، ظرفیت نفوذ پذیری زمین گفته می شود .

نکته: قبل از انجام آزمایش زمین محل آزمایش را باید خیس کرد و آزمایش را انجام داد .سطح زمین لازم برای جذب فاضلاب تصفیه شده بصورت زیر محاسبه می شود : با داشتن زمان جذب در صورتیکه از لوله سوراخدار و ترانشه جهت دفع فاضلاب استفاده می شود، می توان از رایطه زیر استفاده نمود .

Q = 1.3 /Ta + 7.5

Q : دبی فاضلاب یا بار سطحی فاضلاب وارد بر سطح جذب کننده بر حسب m3/m2.d از سطح کف ترانشه

Ta : زمان جذب بر حسب دقیقه

با اطلاع از مقدار کل فاضلاب و مساحت لازم برای جذب آن می توان با استفاده از جدول زیر طول ترانشه ها را حساب کرد :

برای تداوم عمل تصفیه و تسریع والکنشهای بیولوژیکی توسط باکتری های هوازی عمق ترانشه را خیلی کم و حدود 90-45 سانتی متر در نظر می گیرند، قطر لوله های پخش که در کف ترانشه نصب می شوند حدود 10 سانتی متر و طول آن برای واحد های کوچک 100 متر است. جنس لوله های پخش کننده فاضلاب معمولاٌ سفال می باشد . شیب لوله ها اگر 100 متر باشد 3/. درصد و اگر 300-100 متر باشد، 5/. درصد انتخاب می گردد . حداقل فاصله بین دیواره دو ترانشه معمولاٌ یک متر انتخاب می گردد .

در دفع فاضلاب در صافی های شنی معمولاٌ دو ردیف لوله استفاده می شودردیف بالا به قطر 10 سانتی متر برای پخش فاضلاب در صافی و ردیف زیرین برای جمع آوری فاضلاب صاف شده تعبیه می گردد. مقدار فاضلابی که در هر متر مربع از صافی شنی در روز می تواند عبور کند 45 لیتر است که معادل زمان جذب در حدود 23 دقیقه می باشد. عمق بستر ماسه 75 سانتی متر است .

در صورتیکه از چاه برای دفع پساب سپتیک تانک شود، مقدار فاضلاب جذب شده در هر متر مربع سطح دیواره چاه از رابطه زیر بدست می آید :

Q = 1.76 /Ta + 7.5 Q : مقدار فاضلاب جذب شده بر حسب m3/m2.d Ta : زمان جذب بر حسب دقیقه

در محاسبالت نفوذپذیری چاه سطح کف چاه را در نظر نمی گیرند، همچنین برای جلوگیری از آلودگی آبهای زیر زمینی لازم است کف چاه حداقل 3-1.5 متر بالاتر از سطح آب زیر زمینی باشد .

سپتیک تانک فاضلابی

دستگاه سپتیک تانک فاضلاب که به نام سپتیک تانک نیز شناخته می شود به عنوان یکی از روش های معمول در تصفیه فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرد.

نکته مهم: معمولا استفاده از سپتیک تانک پلی اتیلن یا سپتیک تانک پیش ساخته بتنی به علت راندمان پایین تصفیه آن برای حجم های پایین تصفیه فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرد برای حجم های متوسط و بالا از پکیج های تصفیه فاضلاب استفاده می گردد.
سه نوع سپتیک تانک پلی اتیلن، سپتیک تانک فایبرگلاس و سپتیک تانک بتنی پیش ساخته توسط این شرکت طراحی و تولید می گردد.
از مهمترین ویژگی های دستگاه سپتیک تانک (Septic Tank) یا مخزن سپتیک تانک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• مناسب جهت تصفیه پساب واحدهای کوچک
• هزینه پایین ساخت، نصب و راه اندازی
• هزینه پایین نگهداری و تعمیرات
• بدون تجهیزات متحرک و الکترومکانیکال
• بدون نیاز به مصرف انرژی
• پایین بودن فضای اشغالی به علت مدفون بودن
• قابل نصب در هر عمقی متناسب با پروژه
توضیحات فنی و تکنیکی سیستم تصفیه فاضلاب با سپتیک تانک پیش ساخته
برای جوامع کوچک که امکان جمع آوری، انتقال و تصفیه فاضلاب و پساب وجود ندارد سیستم سپتیک تانک (Septic System) اعم از سپتیک تانک بتنی پیش ساخته یا سپتیک تانک پلی اتیلن برای تصفیه پساب، اقتصادی ترین روش تصفیه فاضلاب میباشد.
اگر چه از مخازن سپتیک تانک عمدتا برای واحدهای مسکونی منفرد و دیگر واحدهای اجتماعی استفاده میشود اما مخازن بزرگتر آن نیز برای مجتمع های مسکونی بزرگ نیز مورد استفاده قرار میگیرد. معمولا مخازن سپتیک تانک به محفظه های متعدد (معمولا ۲ تا ۳ بخش) تقسیم میگردند و به نحوی طراحی میگردند که زمان ماند فاضلاب و پساب در آنها بین ۱ تا ۳ روز باشد. ارتباط بین مخازن سپتیک به وسیله سوراخی که در دیواره جداکننده (بافل یا سپریتور) تعبیه شده است انجام میگیرد. موارد استفاده سپتیک تانک ها به صورت ذیل میباشد:
- تصفیه فاضلاب واحدهای کوچک، ویلا، آپارتمان ها و مجتمع های مسکونی
- تصفیه فاضلاب رستوران ها و واحدهای غذاخوری
- تصفیه فاضلاب هتل ها و کارگاه های کوچک
- تصفیه فاضلاب کمپ های تفریحی
- تصفیه فاضلاب شهرک های ویلایی
موارد مهم کاربرد سپتیک تانک عبارت است از:
نکات مهمی که در استفاده از سپتیک تانک ها برای تصفیه فاضلاب و تصفیه پساب باید مورد توجه باشد به شرح ذیل میباشد:
- چون در داخل سپتیک تانک شرایط بی هوازی تشکیل می گردد و دراثر تجزیه بی هوازی همیشه مقادیر قابل توجهی گازکربنیک (CO2)، سولفید هیدروژن (H2S) و سایر گازهای نسبتا بدبو متصاعد می گردد بنابراین برای خروج این گازها باید سپتیک تانک مجهز به سیستم تخلیه مناسب باشد لذا وجود ونت تخلیه گازهای بیهوازی ضروری به نظر می رسد.
- با توجه به تجمع گرانول ها و ذرات درشت دانه در داخل محفظه های سپتیک تانک، برای هر محفظه یک منهول(Manhole) جهت تخلیه و تمیز کردن این مخازن درنظر گرفته شود بدین منظور گروه صنعتی ناب زیست با تعبیه دو دریچه بازدید و منهول تخلیه این امکان را فراهم نموده است.
- هیچ ماده ضدعفونی کننده ای نباید به داخل سپتیک تانک وارد شود.
- خروجی سپتیک تانک ها در اکثر موارد استانداردهای تخلیه به محیط زیست را نخواهد داشت بنابراین در صورتی که حجم پساب قابل توجه باشد (بیش از ۱۰ مترمکعب بر شبانه روز)، تصفیه پیشرفته تر فاضلاب نیز باید مدنظر قرار گیرد.
سپتیک تانک های تولیدی توسط گروه صنعتی ناب زیست در ظرفیت های مختلف و بستگی به شرایط محل پروژه، با مصالح بتن مسلح، پلی اتیلن و فایبرگلاس (FRP) عرضه می گردند.

سپتیک تانک، ساده ترین و پر کاربرد ترین واحد در تصفیه فاضلاب به ویژه فاضلاب های بهداشتی - انسانی است. از نظر ساختمان، سپتیک تانک مخزنی است که توسط حداقل یک دیواره به دو بخش نامساوی تقسیم شده است.

 در بخش اول مواد و ذرات درشت ته نشین شده و در کف مخزن انباشته می شوند. چربی و روغن های شناور نیز بر روی سطح تجمع می یابند. میکروارگانیسم های موجود در فاضلاب در شرایط بی هوازی بخشی از مواد آلاینده را تجزیه کرده و باعث کاهش بار آلودگی فاضلاب می گردد.دیواره تعبیه شده بین ناحیه اول و دوم باعث ممانعت از عبور مواد ته نشین شده و چربی های شناور ناحیه اول به ناحیه دوم می گردد. بدین صورت پساب زلال شده به بخش دوم منتقل می گردد و در نهایت پساب از طریق یک لوله خروجی از سپتیک تانک خارج می گردد. پساب خروجی معمولا وارد چاه جذبی می گردد.

معمولاً از سپتیک تانک ها جهت پیش تصفیه، متعادل سازی و یا ایستگاه پمپاژ فاضلاب استفاده می شود. این سپتیک تانک ها به دو صورت پلی اتیلنی و بتنی با قابلیت دفن در زمین طراحی و اجرا می شوند. مزایای هر یک از آنها باعث شده که با توجه به ملاحظات و شرایط محل اجرا از سپتیک تانک پلی اتیلنی یا بتنی استفاده شود.

سپتیک تانک پلی اتیلنی در ظرفیت های 3 تا 100 مترمکعب و سپتیک تانک پیش ساخته بتنی در ظرفیت های 3 تا 10 مترمکعب طراحی و ساخته می شوند. شکل سپتیک تانک پلی اتیلنی بصورت استوانه افقی و سپتیک تانک های پیش ساخته بتنی بصورت استوانه عمودی است.

مکانیزم عملکرد سپتیک تانک

ابتدا فاضلاب از طریق لوله ورودی وارد بخش اول سپتیک تانک می شود. این بخش که توسط یک دیواره جدا کننده از بخش دوم مخزن جدا شده است، حجمی معادل دو سوم از کل حجم سپتیک تانک را شامل می شود. با ورود فاضلاب به این بخش، مواد معلق و ذرات خارجی به سبب وزن بیشتر خود به سمت پایین حرکت کرده و در کف مخزن ته نشین می شوند. روغن و چربی ها نیز به دلیل اینکه دارای وزن مخصوص کمتری نسبت به فاضلاب هستند، به سمت بالا حرکت نموده و بر روی سطح شناور می گردند.

حداقل زمان ماند در سپتیک تانک باید به گونه ای باشد که باعث حذف 70 تا 80 درصد مواد جامد معلق از جریان فاضلاب گردد. این زمان معمولا 24 ساعت می باشد که در نتیجه آن منجر به کاهش 50 درصد در BOD5 فاضلاب می گردد.

تجمع مواد ته نشین شده در کف مخزن باعث ایجاد توده ای از لجن شده و میکروارگانیسم ها و باکتری ها در آن تکثیر یافته و رشد می کنند. واکنش های بیولوژیکی که در جریان تکثیر و رشد آنها اتفاق می افتد باعث می شود که مواد آلی آلاینده تجزیه شده و فاضلاب تصفیه گردد. انجام این واکنش ها همچنین سبب تبدیل حجم قابل توجهی از لجن به بیوگاز و کاهش حجم لجن می شود. بیوگاز تولید شده که عمدتاً متان است از طریق لوله خروج بیوگاز از سپتیک تانک خارج می گردد. در ادامه پساب بخش اول با عبور از مسیر ارتباطی تعبیه شده در دیوار جداکننده، وارد بخش دوم سپتیک تانک می شود. در این بخش ذرات بسیار ریز چربی و روغنی که در فاضلاب باقی مانده باشد، بر روی سطح شناور می گردد. در نهایت پساب زلال شده از طریق لوله خروجی از سپتیک تانک خارج می شود.

لجن انباشته شده در سپتیک تانک پس از حدود دو سال نیاز به تخلیه دارد. به هنگام تخلیه بهتر است کمی از لجن را در سپتیک تانک باقی گذاشت. زیرا این لجن حاوی میکروارگانیسم ها و باکتری های موثر در تصفیه بوده و تخلیه کامل آنها باعث طولانی شده زمان راه اندازی مجدد بخش بیولوژیکی سپتیک تانک می شود.

کاربرد سپتیک تانک

سادگی مکانیزم عملکرد سپتیک تانک سبب کاربرد گسترده آن در بخش های مختلف خانگی، بهداشتی و صنعتی شده است. برخی از اصلی ترین موارد کاربرد سپتیک تانک عبارتست از:

• پیش تصفیه و تصفیه مقدماتی فاضلاب بهداشتی واحدهای مسکونی، مجتمع های تجاری و اداری، هتل ها و رستوران ها به دلیل قوانین شهرداری و سازمان حفاظت محیط زیست
• حذف ذرات قابل ته نشینی، چربی و روغن های موجود در فاضلاب رستوران ها و سالن های غذا خوری جهت جلوگیری از پر شدن سریع چاه جذبی و گرفتگی لوله ها به سبب تجمع چربی و ذرات درشت قابل ته نشینی
• متعادل سازی و پمپاژ فاضلاب در سیستم های تصفیه فاضلاب

  سپتیک تانک پلی اتیلنی

مزایای بسیار زیاد پلی اتیلن سبب شده است که استفاده از آن در ساخت سپتیک تانک ها بصورت روز افزونی گسترش یابد. عمده ترین مزایای سپتیک پلی اتیلنی عبارتست از:

• سهولت بهره برداری و کارایی بالا
• مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی و شرایط نامناسب محیطی
• آب بندی کامل و عدم انتشار آلودگی به فضای اطراف
• جداره بسیار مقاوم در برابر فشارهای وارده از سوی خاک اطراف
• سرعت بالا در ساخت، نصب و راه اندازی سپتیک تانک
• امکان دفن در زیر زمین با هدف انتقال ثقلی فاضلاب به سپتیک تانک و جلوگیری از اشغال فضاهای مفید
• سبکی وزن و سهولت در حمل و نصب
• امکان جابجایی سپتیک تانک حتی چند سال پس از نصب و راه اندازی اولیه
• سهولت بهره برداری و تخلیه لجن از سپتیک تانک به سبب دارا بودن دریچه های بازدید و تخلیه لجن
• دارا بودن پوشش ضد اشعه ماورا بنفش Anti UV
• ایزولاسیون کامل و بدون بو

  اجزای تشکیل دهنده سپتیک تانک

1. سیستم ورودی فاضلاب: شامل لوله و بافل (میانگیر) ورودی است.
2. مخزن اولیه سپتیک تانک: که بیشترین حجم سپتیک تانک را به خود اختصاص داده و معمولا 3/2 حجم کل سپتیک تانک مربوط به این بخش است. قسمت اعظم مواد جامد معلق در کف این ناحیه راسب می گردد.
3. دیواره جداکننده: که باعث جلوگیری از ورود لجن و چربی و روغنهای شناور به مخزن زلال سازی می شود.
4. مخزن زلال سازی : این مخزن تقریبا 3/1 حجم کل سپتیک تانک را شامل می شود. مواد آلی محلول در پساب طی فرآیند بیهوازی تجزیه شده و عمده رسوبات این بخش را لاشه میکروارگانیسم ها تشکیل می دهد.
5. خروج بیو گاز: از طریق این مجرا گازهای تولید شده ناشی از فرآیندهای تصفیه بی هوازی فاضلاب (عمدتا متان) از سپتیک تانک خارج می گردد.
6. سیستم خروجی فاضلاب: شامل بافل و لوله خروجی سپتیک تانک می باشد.

  نحوه عملکرد سپتیک تانک

فاضلاب   از طریق لوله ورودی وارد ناحیه اول سپتیک تانک می شود. این ناحیه که توسط یک دیواره جدا کننده از ناحیه دوم جدا شده ، حجمی معادل دو سوم از کل حجم سپتیک تانک را شامل می شود. با ورود فاضلاب به این بخش، مواد معلق و ذرات خارجی به سبب وزن بیشتر خود به سمت پایین حرکت کرده و در کف مخزن ته نشین می گرددد. روغن و چربی نیز به دلیل دارا بودن وزن مخصوص کمتر نسبت به فاضلاب، به سمت بالا حرکت نموده و بر روی سطح شناور می گردد .

تجمع مواد ته نشین شده در کف مخزن باعث ایجاد توده ای از لجن شده و میکروارگانیسم ها و باکتری ها در آن تکثیر یافته و رشد می کنند. واکنش های بیولوژیکی که در جریان تکثیر و رشد آنها اتفاق می افتد باعث تجزیه مواد آلی و تصفیه بیهوازی فاضلاب می گردد. انجام این واکنش ها همچنین سبب تبدیل حجم قابل توجهی از لجن به بیوگاز و کاهش حجم آن می شود. بیوگاز تولید شده که عمدتاً متان است از طریق لوله خروجی (ونت) به بیرون انتشار می یابد. در ادامه پساب ناحیه اول با عبور از مسیر ارتباطی تعبیه شده در دیوار جداکننده، وارد ناحیه دوم سپتیک تانک می شود. در این ناحیه باقیمانده مواد معلق بر روی سطح شناور می گردد. در نهایت پساب زلال شده از طریق لوله خروجی از سپتیک تانک خارج می شود.

تخلیه لجن سپتیک تانک

اگر فاضلاب ورودی به سپتیک تانک صرفا خروجی سرویس بهداشتی باشد، سرانه تولید لجن کمتر از 55 لیتر در سال خواهد بود. در غیر این صورت حجم سرانه تولید لجن تولیدی بالغ بر 80 لیتر در سال می باشد.

بنابر این پیشنهاد می گردد در سپتیک تانک با حجم کمتر از 5 متر مکعب سالیانه 4 بار عمل تخلیه لجن صورت گیرد. در سپتیک تانک 5 تا 10 متر مکعب سالی 2 بار و بیش از 10 متر مکعب سالی یکبار فرآیند تخلیه لجن انجام شود. به هنگام تخلیه بهتر است، کمی از لجن را در سپتیک تانک باقی گذاشت. زیرا این لجن حاوی میکروارگانیسم ها و باکتری های موثر در تصفیه بوده و تخلیه کامل آنها باعث طولانی شده زمان راه اندازی مجدد بخش بیولوژیکی سپتیک تانک می شود.

محاسبه ظرفیت سپتیک تانک

سپتیک تانک معمولا برای فاضلابهای بهداشتی استفاده می شود. براساس استانداردهای موجود، معمولا ظرفیت سپتیک تانک را برابر حجم فاضلاب تولید روزانه در نظر می گیرند. به عبارت دیگر، زمان ماند فاضلاب برابر 24 ساعت در نظر گرفته می شود. بنابراین جهت تعیین ظرفیت سپتیک تانک مورد نیاز، ابتدا باید حجم فاضلاب تولیدی روزانه را محاسبه نمود. در جدول زیر مقدار سرانه فاضلاب تولیدی در مکانهای مختلف ذکر شده است.

 برای محاسبه ظرفیت سپتیک تانک باید تعداد نفرات را در سرانه آنها مطابق جدول فوق ضرب نمود. عدد حاصل برابر حداقل ظرفیت مورد نیاز برای سپتیک تانک می باشد. 

نگهداری سپتیک تانک

به منظور افزایش راندمان سپتیک تانک پیشنهاد می گردد:

1. نسبت به تخلیه دوره ای لجن اقدام گردد.
2. هیچ نوع مواد ضد عفونی نباید در جریان تصفیه و کار تانک به داخل آن ریخته شود، زیرا باعث از بین رفتن باکتریها می گردد .
3. تخلیه و تمیز کردن تانک را می توان بوسیله پمپ انجام داد. البته ممکن است فاضلاب سطحی و لجن موجود را با وسایل دستی و حتی زهکشی نیز از تانک خارج کرد.
4. هنگام تخلیه نباستی تمام مواد لجنی تانک را بیرون کشید. چون وجود یک توده اولیه از میکروارگانیسم ها باعث کاهش زمان تطبیق سپتیک تانک و عملکرد بهینه فرآیند هضم بیهوازی می گردد.